Jak się dokształcać?

Dokształcanie się oraz ciągły samorozwój to fundamenty XXI wieku. Stwierdzenie mówiące o nauce przez całe życie nabiera coraz większego znaczenia, podobnie jak trendujące w ostatnim czasie podejście lifelong learningu, co dosłownie oznacza całożyciowe kształcenie. Koncepcja ta w swoim założeniu nie odnosi się do nauki, którą znamy ze szkoły czy uniwersytetu, ale do zaangażowania w naukę osób dorosłych, które zakończyły już swoją edukację formalną. Z podejściem tym związane są również dwa inne pojęcia, takie jak continuous learning oraz self-directed learning, czyli odpowiednio strategia ciągłego rozwoju oraz podejście, w którym to sami uczący decydują czego i w jaki sposób się uczą.  Jak zatem rozwijać się przez całe życie? Po co to robić i kiedy zacząć?

Lifelong learning, continuous learning oraz self-directed learning

Dokształcać warto się cały czas. W latach szkolnych i na studiach ciągłość kształcenia zapewnia nam instytucja. Jednak, gdy kończymy ciąg edukacji formalnej pozostajemy ,,sami sobie”. Z perspektywy czasu i ciągle zmieniającego oraz modernizującego się rynku pracy, umiejętności pozyskane w tamtych latach mogą nie być wystarczające. W obliczu rewolucji, w wielu branżach pracodawcy cenią sobie pracownika otwartego na zachodzące w społeczeństwie zmiany, a tym samym takiego, który dba o własny, stały samorozwój. Pomocne w gąszczu różnorakich sposobów i rad mogą okazać się trzy powiązane ze sobą koncepcje: lifelong learning, continuous learning oraz self-directed learning. Każde z nich odnosi się do samorozwoju jako procesu zachodzącego przez całe życie. Jednak poszczególne terminy kładą nacisk na inne kwestie.

Lifelong learning podchodzi do tego zagadnienia całościowo i odnosi się do szeregu aktywności mających na celu rozwój wiedzy oraz umiejętności nie tylko zawodowych, ale również społecznych czy osobistych.

Z kolei continuous learning przekierowuje swój nacisk na uczenie się rzeczywistości ,,na nowo”. Co przez to należy rozumieć? Najlepszym przykładem tego podejścia, aby zauważyć to rozróżnienie, jest czytanie powieści bądź nauka nowych języków – uczymy się czegoś nowego, dokształcamy się, a tym samym zyskujemy narzędzia, którymi w tym przypadku są słowa, zwroty i frazy, które pozwolą nam poznać zjawiska, które np. w naszym języku nie są nazwane – poznajemy świat ,,na nowo”.

Self-directed learning to podejście najpopularniejsze, choć nie zawsze zdajemy sobie sprawę z tego, że to, co robimy jest określoną metodą dokształcania się. Jeśli kiedykolwiek zainteresowany jakimś tematem obejrzałeś dodatkowo filmik na YouTube bądź sięgnąłeś po książkę w tym zakresie to właśnie wykorzystałeś self-directed learning. Podejście to wykorzystywane jest również w szkole czy na uniwersytetach. Prowadzący w myśl tej metody np. skracają zajęcia, a resztę tematów pozostawiają uczniom do samodzielnego zgłębienia w warunkach, które im odpowiadają.

Po co się dokształcać?

Dokształcanie się, a tym samym podnoszenie swoich kwalifikacji i pozyskiwanie nowych umiejętności, to jedna z dróg zapewniających awans, podwyżkę bądź zmianę pracy na tę bardziej dla nas atrakcyjną finansowo. To jednak nie jedyne zalety samorozwoju. Oprócz oczywistych korzyści zawodowych, dokształcając się dbamy o swoje zdolności poznawcze, a tym samym poprawiamy swoje możliwości intelektualne – co przełoży się nie tylko na wyniki w pracy, ale przede wszystkim na nasze funkcjonowanie w świecie.

Jak się rozwijać?

Dokształcanie zacząć można od znalezienia interesującej nas dziedziny, w której chciałoby się wiedzę pozyskać, bądź takiej, gdzie mamy opanowane podstawy, ale chcemy ją zgłębić. Warto również zwrócić uwagę na praktyczny aspekt pozyskiwanych umiejętności – co może ci się przydać w przyszłości? Ważnymi kwestiami w procesie samorozwoju jest wyznaczenie sobie na naukę konkretnego przedziału czasowego oraz przyswajanie materiału za pomocą różnorodnych form. Jest to szczególnie istotne w momencie spadku motywacji. Dlatego cele, które sobie postawisz powinny być konkretne, mierzalne, ambitne, realistyczne oraz określone w czasie – w skrócie powinny być celami SMART. Z kolei umiejętne dysponowanie swoim czasem przyda się, gdy nie będzie brakowało nam chęci do nauki, ale za to czasu już tak. Wtedy z pomocą mogą przyjść różnego rodzaju kursy online, których zaletą jest możliwość dostosowania ich do preferencji uczestnika. Poza tym w prezentowane wyżej podejścia wpisują się również takie aktywności jak:

• prowadzenie badań w interesującym nas obszarze (warto w tym temacie śledzić rządową stronę gov.pl, na której m.in. ukazują się nabory wniosków z ramienia Narodowego Centrum Badań i Rozwoju; możliwość szerokiego zakresu badań w wielu dziedzinach daje również Inicjatywa Doskonałości Uniwersytetu Jagiellońskiego)
• realizowanie projektów międzynarodowych pozwalających zdobyć nam nowe know-how (bogatą ofertę staży możemy znaleźć na stronie programkariera.pl oraz Education First – uczestnicząc w tego rodzaju aktywnościach umiejętności zdobywa się w najcenniejszy sposób – poprzez doświadczenie),
• budowanie relacji z profesjonalistami i autorytetami w danej dziedzinie (istotna jest tutaj obecność oraz uczestnictwo w różnego rodzaju konferencjach krajowych, jak i międzynarodowych, na których możemy budować naszą sieć kontaktów – przykładem takiego wydarzenia może być cykliczna Międzynarodowa Konferencja Naukowa ,,Nauka i Biznes – wspólne wyzwania”, która łączy środowisko akademickie z przedsiębiorcami)

Jednak najistotniejsza w samorozwoju jest własna inicjatywa. Bez niej nawet najlepsze metody nie zadziałają tak jak powinny. To więc powinien być nasz pierwszy krok w kierunku ciągłego dokształcania się.

Strony z bogatą ofertą kursów, z których można uzyskać certyfikaty:

• Coursera.org
• Strefakursów.pl
• Eventis.pl
• Navoica.pl
• Duolingo.pl

Podsumowanie

Samorozwój ma zatem wiele korzyści – nie tylko tych w świecie zawodowym, ale przede wszystkim tych dla samego ciebie. Zmieniające się realia XXI wieku wymagają dostosowywania się i ,,nadążania” za modernizującym się światem. Dlatego wyżej opisane koncepcje przyświeca coraz większej liczbie osób.