E-commerce dla początkujących: jak zacząć sprzedawać online bez rejestracji firmy?

Handel internetowy to jedna z najszybciej rozwijających się gałęzi gospodarki i jego znaczenie będzie rosło z czasem. Wystarczy spojrzeć na oficjalne komunikaty największej polskiej platformy e-commerce, czyli Allegro – firma ta informuje, że jej obroty są większe niż 1% polskiego PKB. To świadczy o sile całego sektora. Dlatego też sporo młodych osób, zwłaszcza studentów, rozważa związanie swojej przyszłości ze sprzedażą internetową.

Aby dowiedzieć się więcej o prowadzeniu nierejestrowanej działalności gospodarczej sprawdź nasz Praktyczny przewodnik po działalności nierejestrowanej.

Sprzedaż przez internet systematycznie rośnie w siłę, ale także profesjonalizuje się i ciągle zmienia. Wspomniane Allegro powstało jako platforma handlu używanymi produktami i przez lata ewoluowało w kierunku platformy dla profesjonalnych firm. Także inne popularne serwisy handlowe (Erli, Empik, Taniey, Ceneo, itd.) nie pozwalają na sprzedaż przez bez zarejestrowanej działalności gospodarczej. Na szczęście w Polsce, UE oraz na świecie działa duża liczba serwisów pośredniczących pomiędzy sprzedającymi i kupującymi, na których można z sukcesem prowadzić sprzedaż on-line bez rejestracji firmy.

Na chętnych do rozpoczęcia przygody z handlem bez konieczności zakładania firmy czeka duża liczba serwisów i narzędzi dających szansę na rozpoczęcie przygody z e-commerce. Są wśród nich platformy sprzedażowe specjalizujące się w konkretnych rodzajach produktów, ale są też ogólne – gdzie można sprzedawać niemal wszystko.

Wśród najpopularniejszych w Polsce marketplace o ogólnej tematyce są: OLX, Allegro Lokalnie, Vinted, E-bay, a także w ograniczonym stopniu Amazon. Każdy z tych serwisów to temat na osobne opracowanie, dlatego omówione zostaną tylko podstawowe ich cechy.

W porównaniu pominięto Amazon i E-bay ze względu na ich stosunkowo małą możliwość przebicia się wśród milionów ofert produktów sprzedawanych przez osoby indywidualne. W teorii serwisy te umożliwiają sprzedaż osobom fizycznym, w praktyce osiągnięcie choćby minimalnej sprzedaży wymaga znalezienia bardzo specyficznej niszy oraz niewspółmiernych do efektów nakładów pracy.

Dużo klientów – niskie opłaty

Omawiane serwisy pozwalają na łatwe rozpoczęcie sprzedaży i nieskomplikowane zarządzanie ofertami. Są rozpoznawalne i bardzo popularne wśród kupujących. Udostępniają też narzędzia przyspieszające zakończenie transakcji – np. systemy szybkich płatności. Ogromną ich zaletą jest możliwość budowania własnej marki. Jeśli pobierają opłaty, to nie są one bardzo wysokie. Etsy, Allegro Lokalnie i Vinted mają także dużą renomę wśród klientów jako bezpieczne miejsca zakupów.

Wielkim plusem Allegro Lokalnie jest to, że oferowane produkty mogą wyświetlać się także na Allegro – co daje automatyczny dostęp do najpopularniejszej polskiej platformy sprzedażowej. Zaletą Etsy jest dostęp do międzynarodowych rynków – gdzie ze względu choćby na różnicę siły nabywczej pieniądza polscy sprzedawcy mogą być bardzo konkurencyjni cenowo, a jednocześnie realizować zyski wyższe niż na rynku krajowym.

Udana sprzedaż – pieniądze szybko na koncie

Każdy z tych serwisów oferuje szybki dostęp do zgromadzonych środków. Vined i OLX uwalniają środki dopiero po potwierdzeniu przez kupującego, że przesyłka dotarła i że nie ma uwag do zakupionych produktów. W OLX kupujący ma na to 14 dni, na Vinted 2 dni  – w obu przypadkach po minięciu terminu na potwierdzenie pieniądze automatycznie są uwalniane i można je wypłacić na własne konto. W przypadku Allegro Lokalnie i Etsy środki od razu trafiają na saldo sprzedającego i można je natychmiast przelać na zdefiniowany wcześniej rachunek bankowy – natomiast oba serwisy zastrzegają sobie prawo do zablokowania wypłaty pieniędzy nowym użytkownikom lub gdy uznają, że transakcja może być potencjalnie niebezpieczna dla kupującego.

Łatwa logistyka – integracja z przewoźnikami

W celu utrzymania wysokiego poziomu satysfakcji z transakcji dla obu stron (kupującego i sprzedającego) większość działających w Polsce serwisów jest integrowanych z wybranymi firmami logistycznymi. Wówczas po zakończeniu transakcji sprzedający nie musi na własną rękę szukać przewoźnika, który dostarczy towar do klienta. Jest to też dużo bezpieczniejsze dla sprzedającego – ponieważ sprzedający otrzymuje do wydruku gotową etykietę z wszystkimi niezbędnymi danymi. Tym sposobem jeśli kupujący zrobi jakąś pomyłkę w danych adresowych (co jest bardzo częste), to cała odpowiedzialność i ewentualne koszty z tym związane obciążają klienta. Jedyną wadą takiego rozwiązania jest ewentualny proces reklamacyjny u przewoźnika – ponieważ płatnikiem i stroną umowy z przewoźnikiem jest serwis, a sprzedawca jest nadawcą. W przypadku komplikacji sprzedający musi uzyskać stosowne pełnomocnictwo od serwisu i dopiero wówczas może kontaktować się z firmą logistyczną w celu rozwiązania problemu.  

Nieliczne – ale zawsze wady

Do wad Vinted i Allegro Lokalnie trzeba zaliczyć, to że serwisy te są nastawione przede wszystkim na zadowolenie kupujących i zwykle w przypadku sporu między kupującym a sprzedającym stoją po stronie klienta. Niespecjalnie wsłuchują się w racje sprzedawcy i często wymagają od sprzedawcy przedstawienia niepodważalnych dowodów na poprawne wywiązanie się umowy. Kolejną wadą Allegro Lokalnie jest to, że serwis ten nie zwraca pobranej prowizji jeśli po kliknięciu „kup teraz” transakcja nie dojdzie do skutku. W przypadku Etsy jeśli transakcja nie dojdzie do skutku, to serwis nie zwraca opłaty za wystawienie – podobnie jest gdy ogłoszenie wygaśnie po 4 miesiącach od wystawienia. 

W przypadku Etsy należy też zwrócić uwagę, że transakcja jest rozliczana w lokalnej walucie kupującego stąd należy liczyć się z kosztami ewentualnego przewalutowania na złotówki. Proces ten jest słabo opisany przez serwis, więc trzeba zaplanować odpowiednio duży narzut, aby przypadkowo nie stracić na transakcji – oprócz tego trzeba dokładnie pilnować rozliczeń, aby zrozumieć schemat działania serwisu. 

W przypadku OLX, a także sporadycznie na Vinted ogromną wadą są oszuści, którzy niemal masowo próbują wyłudzić produkty od sprzedających. Są to albo klasyczne „prośby” o darowanie przedmiotu, albo bardziej wyrafinowane metody, np. podsyłanie sfałszowanych potwierdzeń zapłaty, próby przejęcia konta, próby przejęcia rachunku bankowego, itd. 

Nie tylko Polska – serwisy dla rękodzieła oraz biznes odzieżowy

W poszukiwaniu rynków zbytu na sprzedawane produkty z kategorii rękodzieło (handmade), DIY (Do It Yourself) oraz w obszarze szeroko pojętej mody (odzież, obuwie i akcesoria modowe) warto rozważyć międzynarodowe platformy sprzedażowe. Przede wszystkim dają one dostęp do znacznie większego grona odbiorców niż tylko polski rynek. Dodatkowym atutem działalności na rynkach zagranicznych jest to, że klienci z krajów Unii Europejskiej, Wielkiej Brytanii, Stanów Zjednoczonych i Kanady mają co do zasady większą siłę nabywczą i są bardziej skłonni do zakupów produktów, które wydadzą się im interesujące. 

Wśród serwisów specjalizujących się w rękodziele, na które warto zwrócić uwagę wyróżnić trzeba: Big Cartel, 

Amazon Handmade (specjalna usługa Amazon) oraz Folksy. Natomiast w kategorii mody na szczególną uwagę warto zwrócić na Grailed, Vestiaire Collective i Depop. Wszystkie te serwisy pozwalają na aktywną sprzedaż z terenu Polski.

Sprzedaż zagraniczna – angielski i logistyka

Oczywiście prowadzenie sprzedaży na rynkach zagranicznych wiąże się z dodatkowymi wyzwaniami. Przede wszystkim są to bariery językowe oraz logistyka (pakowanie i wysyłka).

Dostęp do szerokiego grona potencjalnych klientów, to nie tylko szansa na wyższy zarobek, ale też konieczność większej inwestycji czasu i energii. Przede wszystkim wymagana jest znajomość języka angielskiego oraz więcej czasu związanego organizacją logistyki. 

Kwestie językowe sprowadzają się nie tylko do stworzenia rzetelnego i atrakcyjnego opisu produktu, ale także do swobodnej i szybkiej komunikacji z klientami oraz przedstawicielami serwisu – pomocne w tym mogą być narzędzia AI. Jednak należy pamiętać, że są to jedynie narzędzia i aby nie narazić się na odpowiedzialność za błędy popełnione przez sztuczną inteligencję należy w stosować do nich zasadę ograniczonego zaufania.

W kwestii logistycznej –  trzeba się liczyć z tym, dla każdego wystawianego przedmiotu niezbędna jest osobna wycena kosztów wysyłki za pośrednictwem dwóch lub trzech przewoźników. Warto pamiętać, że Poczta Polska jest zwykle najtańszym przewoźnikiem – ale jednocześnie  najwolniejszym operatorem logistycznym.  Dlatego należy poszukiwać alternatyw w postaci firm brokerskich specjalizujących się w wysyłkach zagranicznych i tym sposobem zaoferować potencjalnym klientom wybór pomiędzy szybszą i droższą wysyłką znanymi firmami kurierskimi (FedEx, UPS, DPD, DHL), a tańszą i wolniejszą pocztą. W przypadku wyboru Poczty Polskiej zawsze należy nadawać produkty przesyłką rejestrowaną (list polecony lub paczka pocztowa), gdyż w przypadku zaginięcia paczki będzie można starać się o odszkodowanie od przewoźnika.

Drobne – ale wady

Do drobnych niedogodności w Grailed, Folksy, Vestiaire Collective trzeba zaliczyć, że serwisy te mają bardzo rygorystyczne zasady dopuszczania produktów do sprzedaży i wystawione oferty są moderowane. Sprawdza się przede wszystkim czy dany produkt nie jest podróbką lub nie narusza innych praw autorskich oraz czy pasuje on do profilu handlowego serwisu – dopiero po zaakceptowaniu oferta zostanie opublikowana. Oznacza to, że od chwili wprowadzenia danych do serwisu trzeba czekać kilka godzin lub czasami nawet kilka dni na emisję. Zaletą takiego rozwiązania jest za to duże zaufanie kupujących do sprzedawców obecnych na tych serwisach.

Inną wadą, którą trzeba mieć na uwadze w przypadku korzystania z PayPal jako pośrednika płatności, że system ten jest bardzo przychylny kupującym i bardzo często w kwestiach spornych staje po stronie kupującego pozostając głuchym na argumenty sprzedawcy.

Istotną komplikacją przy sprzedaży zagranicznej jest nieco inny sposób księgowania przychodów. Co do zasady przychód ze sprzedaży stanowić będzie kwota transakcji, którą należy przeliczyć na złotówki po kursie danej waluty z dnia poprzedzającego zawarcie transakcji. Sytuacja  komplikuje się jeszcze bardziej, gdy operator płatności przelicza środki po własnym kursie (niekoniecznie z dnia zawarcia transakcji) i na konto sprzedającego wpłaca przewalutowane środki pomniejszone o własną prowizję. Nie do końca jasne jest czy do miesięcznego limitu przychodu powinno się zaliczać kwotę transakcji czy kwotę wpłaty po przewalutowaniu – stąd należy zachować ostrożność i pozostawić kilkuprocentowy margines błędu.

Marketplace – narzędzie budowy marki 

Do omawianych serwisów powinno podejść się kompleksowo i traktować dwojako. Raz, jako miejsce sprzedaży i doraźnych zysków. Dwa, jako narzędzie do budowania marki ewentualnego przyszłego biznesu. Dlatego też, jeśli to możliwe, warto we wszystkich tych serwisach mieć tę samą nazwę sprzedawcy. Najlepiej taką, która umożliwi zarejestrowanie domeny internetowej zawierającej tę nazwę. Wówczas pod własną nazwą można stworzyć własny serwis lub nawet sklep i prowadzić za jego pośrednictwem własną sprzedaż oraz wykorzystywać jako narzędzie budowy własnego brandu.

Wiarygodność takiego sklepu można wspierać ocenami z marketplace, można publikować zrzutu ekranu pokazujące aktualny poziom zadowolenia kupujących, wybrane oceny oraz inne treści ukazujące profesjonalne podejście do prowadzonego biznesu. Wbrew pozorom we własnym serwisie warto odsyłać do ofert wystawionych w serwisach zewnętrznych – w ten sposób potencjalny klient dostaje wybór oraz wie, że traktowany jest w sposób poważny. Buduje to zaufanie. Jeśli do tego dołoży się regularnie tworzone treści związane z dziedziną, w której prowadzona jest sprzedaż – to zwiększa się szansę na to, że w przyszłości na takiej bazie będzie można zbudować trwały biznes. Inną ewentualną opcją monetyzacji takiego przedsięwzięcia w przyszłości jest jego przekształcenie w serwis żyjący z publikacji reklam, sprzedaż firmom zajmującym się SEO lub działającym w zbliżonej branży.

Działalność handlowa prowadzona we własnym imieniu – nawet na niewielką skalę, pozwala zdobyć niezbędne kompetencje przydatne w przyszłej karierze biznesowej lub zawodowej. Zwłaszcza cenne mogą być doświadczenia na rynku międzynarodowym. Nie ma lepszej metody na poznanie sekretów branży niż samodzielna praca – zwłaszcza, że na początkowym etapie biznesu jest się samodzielnie odpowiedzialnym za wszystkie obszary. Będąc początkującym przedsiębiorcą jest się zarówno osobą poszukującą towarów do sprzedaży, finansistą panującym nad opłacalnością firmy, marketingowcem, pracownikiem obsługi klienta i magazynierem. Tak szerokie spektrum zadań związanych z e-commerce buduje unikalne i poszukiwane na rynku pracy kompetencje. 

Ciekawe poradniki

1. Depop: link do poradnika
2. Grailed: link do poradnika
3. Folksy: link do poradnika
4. Big Cartel: link do poradnika