Jaki kredyt będzie dla mnie (osoby prywatnej) dobry?

W życiu każdego z nas przychodzi moment, gdy potrzebujemy dodatkowych pieniędzy – na remont mieszkania, zakup samochodu, wakacje czy leczenie. Czasem chcemy spełnić marzenie, a czasem po prostu musimy poradzić sobie z nieprzewidzianym wydatkiem. W takich sytuacjach naturalnie myślimy o kredycie. Ale jaki kredyt będzie najlepszy właśnie dla Ciebie?

W tym artykule wyjaśniam, jak dopasować kredyt do swoich potrzeb i możliwości, aby decyzja była bezpieczna, rozsądna i korzystna.

Na co chcesz przeznaczyć pieniądze?

To najważniejsze pytanie, które warto sobie zadać na początku. Forma kredytu zależy od tego jaki masz cel – inny kredyt sprawdzi się, gdy kupujesz mieszkanie, a inny, gdy planujesz wymianę pralki czy komputera.

Potrzebujesz pieniędzy „na już” – bez podawania celu? Rozwiązanie: Kredyt gotówkowy

Planujesz kupić mieszkanie lub dom? Rozwiązanie: Kredyt hipoteczny

Kupujesz sprzęt AGD, meble, komputer? Rozwiązanie: Kredyt ratalny (zakup na raty)

Chcesz mieć elastyczny dostęp do pieniędzy? Rozwiązania: Limit w koncie (debet) lub karta kredytowa

Limit w koncie pozwala „zejść na minus” w ramach ustalonego limitu, natomiast karta kredytowa zapewnia limit dostępny do wykorzystania na zakupy; możesz spłacać całość lub część co miesiąc. Czasami wysokość limitu jest powiązana z rodzajem konta, jednak nie zawsze – na podstawie zdolności kredytowej bank proponuje maksymalny limit, który klient może zmniejszyć.

Kupujesz coś online i chcesz zapłacić później? Rozwiązanie: BNPL – Buy Now, Pay Later (Kup teraz, zapłać później)

Czy i jak odroczona płatność wpływa na zdolność kredytową?

BNPL jest kredytem i trzeba go spłacić. Brak spłaty kończy się windykacją. BPNL zmniejsza zdolność kredytową – tak jak każdy inny kredyt. Korzystając z BNPL określasz jak go spłacisz:

• dokonujesz wyboru warunków spłaty zanim weźmiesz BNPL (czyli przed uruchomieniem kredytu),

• wybierając BNPL masz kilka możliwości spłaty i są one określone w umowie – czas i sposób spłaty wybierasz po uruchomieniu kredytu. 

BNPL jest raportowany do BIKu i inne banki widzą ten rodzaj kredytu. Jednak zawsze od oceny banku i wewnętrznych zasad ryzyka zależy co bank zrobi z tą wiedzą i jak będzie postrzegał klienta, który skorzystał z BNPL. Dlatego jedne banki będą traktować klienta z BNPL bardziej restrykcyjnie, a inne banki mniej restrykcyjnie. I stąd mit, który nie do końca jest mitem – zawsze zależy to od oceny klienta przez konkretny bank.

Jak wybrać dobry kredyt? 

Dopasuj kredyt do celu: nie warto brać dużego kredytu gotówkowego, jeśli planujesz tylko zakup lodówki. Z kolei w zakupie mieszkania bardziej pomoże kredyt hipoteczny niż karta kredytowa.

Zanim złożysz wniosek, warto sprawdzić, jaką masz zdolność kredytową. Zależy ona m.in. od Twoich dochodów i wydatków, formy zatrudnienia, aktualnych zobowiązań i historii kredytowej.

Możesz to zrobić to z pomocą pośrednika kredytowego lub doradcy, kontaktując się z bankiem, albo samodzielnie. Niektóre banki pokazują szacunkową zdolność kredytową po zalogowaniu oferując Ci kredyt na określonych warunkach. Możesz też skorzystać z kalkulatorów online. Możesz też założyć konto na BIK i pobrać raport na swój temat. Znajdziesz tam historię kredytów i pożyczek, ewentualne opóźnienia w spłacie, ocenę wiarygodności. Raport BIK można pobrać raz na 6 miesięcy za darmo. Możesz też wykupić wersję płatną z dodatkowymi analizami i alertami.   założyć konto na BIK i pobrać raport na swój temat. Znajdziesz tam historię kredytów i pożyczek, ewentualne opóźnienia w spłacie, ocenę wiarygodności. Raport BIK można pobrać raz na 6 miesięcy za darmo. Możesz też wykupić wersję płatną z dodatkowymi analizami i alertami.  

Trzeba jednak pamiętać, że samodzielne sprawdzenia i ich wynik nigdy nie będą dorównywać złożeniu wniosku o kredyt i poznaniu decyzji banku. Po złożeniu wniosku (i podaniu większej ilości danych) można się spotkać z decyzją pozytywną nawet jeżeli podczas samodzielnego sprawdzenia otrzyma się wynik negatywny. Tak samo, pozytywne oceny, niezależnie od źródła, nie dają gwarancji, że każdy bank udzieli kredytu.

Porównuj oferty: nie wybieraj pierwszej lepszej oferty. Zwróć uwagę na:

• RRSO – to najlepszy wskaźnik do porównania kosztów,

• całkowity koszt kredytu – to suma wszystkich kosztów, jakie poniesiesz w związku z kredytem – czyli odsetek, prowizji i innych kosztów. Pokazuje, ile więcej oddasz bankowi oprócz pożyczonej kwoty,

• możliwość wcześniejszej spłaty,

• konsekwencje spóźnienia się z ratą.

Zastanów się, ile realnie jesteś w stanie spłacać: nie wybieraj zbyt krótkiego okresu kredytowania tylko po to, by szybciej spłacić kredyt – może okazać się, że rata jest dla ciebie zbyt wysoka. Raty muszą być dopasowane do Twoich miesięcznych możliwości. Pamiętaj, że zawsze możesz spłacić kredyt szybciej nadpłacając go. Nadpłacanie kredytu oznacza, że wpłacasz do banku więcej, niż to wynika z harmonogramu spłat. Możesz zrobić to jednorazowo (np. po premii czy zwrocie podatku) albo regularnie – np. co miesiąc dorzucając jakąś kwotę. Czy to się opłaca? To zależy: generalizując: tak, szczególnie w kredytach długoterminowych, takich jak hipoteczne czy duże kredyty gotówkowe. Nadpłacając kredyt: skracasz czas spłaty, zmniejszasz całkowity koszt kredytu (bo odsetki liczone są od niższego kapitału), szybciej zyskujesz niezależność finansową. Pytanie czy chęć nadpłaty nie będzie nadmiernym obciążeniem – na to każdy musi odpowiedzieć sobie sam.

Aby zrobić nadpłatę wystarczy najczęściej po prostu zrobić przelew na wyższą kwotę niż rata. Warto jednak sprawdzić w umowie kredytu lub zapytać bank, czy i jak zgłaszać nadpłatę (niektóre banki wymagają wcześniejszej deklaracji). Trzeba też zdecydować, czy dokonując nadpłaty chcesz zmniejszyć wysokość raty, czy skrócić okres kredytowania. Czasami bank może naliczać opłatę za wcześniejszą spłatę – warto to sprawdzić w umowie lub zapytać bank. A jeśli chcesz spłacić kredyt całkowicie – skontaktuj się z bankiem jaka kwota rozliczy kredyt na konkretny dzień.

Na co uważać?

• koszty: czytaj umowy i pytaj o każdy element oferty,

• zbyt duża liczba kredytów: zbyt wiele zobowiązań może pogorszyć Twoją zdolność kredytową i zwiększyć ryzyko problemów finansowych,

• zbyt długi okres kredytowania: choć miesięczna rata będzie niższa, to całkowity koszt kredytu będzie wyższy.

Kiedy kredyt nie jest dobrym rozwiązaniem? 

Kredyt nie powinien być „łatwym wyjściem” z każdej sytuacji. Jeśli nie masz stałych dochodów, lub nie jesteś pewien, czy dasz radę spłacać raty – lepiej wstrzymaj się z decyzją i poszukaj innych rozwiązań – np. oszczędzania lub wsparcia z bliskiego otoczenia.

Podsumowanie

Dobry kredyt to taki, który jest dopasowany do Twoich potrzeb, możliwości i sytuacji życiowej. Przed zaciągnięciem zobowiązania warto:

• określić cel,

• dobrać odpowiedni rodzaj kredytu,

• sprawdzić swoją zdolność kredytową,

• porównać dostępne oferty,

• dokładnie przeczytać umowę.

Dobrze dobrany kredyt może pomóc Ci zrealizować ważne plany. Pamiętaj jednak, że to zobowiązanie, które będzie z Tobą przez wiele miesięcy – dlatego warto podejść do niego świadomie.