I stał się startup. Początki - Problem Discovery, Solution Discovery i Product Delivery
Moment “Eureka” w biznesie (choć nie tylko) to mit…
Wiele osób wierzy, że genialne pomysły na biznes pojawiają się nagle, jak przebłyski inspiracji. Jednak rzeczywistość ukazuje się inaczej, mniej spektakularnie. Genialne idee rzadko kiedy rodzą się spontanicznie i bez kontekstu. Zazwyczaj są one efektem długotrwałego procesu, w którym pomysł ewoluuje, dostosowując się do realiów rynkowych. Gdy przedsiębiorcy zgłębiają rynek, ich projekty zmieniają się, a oni sami uczą się o swoich klientach, rynku i o sobie samych. To ciągły proces adaptacji do potrzeb rynku, który ostatecznie, z dużym prawdopodobieństwem, prowadzi do komercjalizacji.
Inny popularny mit dotyczy generowania pomysłów, jakoby miały one pojawiać się spontanicznie i bez naszego wysiłku. Jednak znalezienie nowego pomysłu mógłbym porównać do randkowania — z małym prawdopodobieństwem poznasz kogoś nowego, siedząc tylko i wyłącznie w domu. Trzeba wyjść na zewnątrz, spotykać ludzi i stwarzać okazje do nowych znajomości. Podobnie jest z pomysłami na biznes: musisz aktywnie szukać inspiracji i okazji do kreatywnego myślenia. Kreatywność można rozwijać i trenować, stosując odpowiednie techniki i metody. To obala mit, że kreatywność jest zarezerwowana tylko dla nielicznych. W rzeczywistości każdy może być kreatywny, wystarczy przełamać rutynę i otworzyć się na nowe sposoby myślenia.
Proces poszukiwania niszy stanowi faktyczny początek kreowania pomysłów
Jeżeli nie genialny pomysł, to co jest więc początkiem formowania startupów? Poniżej przedstawiam pierwsze kroki w tworzeniu startupu, takie jak: Problem/Niche Discovery oraz Solution i Product Discovery, a także Product Delivery, wraz z ich kluczowymi fazami. Warto zaznaczyć, że polski sektor inkubacyjny jeszcze nie ustalił jednolitych polskojęzycznych odpowiedników dla poszczególnych etapów i faz, dlatego w tekście pozostawiłem również oryginalne nazwy angielskie.
| ETAP | Wytłumaczenie | FAZA | Wytłumaczenie |
|---|---|---|---|
Problem / Niche Discovery (z pl. proces poszukiwania problemów / nisz rynkowych) | Problem discovery, czyli proces odkrywania problemów, to kluczowy etap w rozwoju produktów i usług, polegający na identyfikacji rzeczywistych i istotnych problemów, które użytkownicy napotykają w swoim życiu lub pracy. Dzieli się na dwie fazy: fazę eksploracji (exploration phase) i fazę filtracji (screening phase). Proces problem discovery pozwala zrozumieć głębokie potrzeby i wyzwania, z którymi mierzą się użytkownicy, co z kolei umożliwia tworzenie rozwiązań, które naprawdę odpowiadają na te potrzeby. Odkrywanie problemów jest fundamentalne dla innowacji, gdyż skupia się na zrozumieniu kontekstu i przyczyn, zamiast pochopnego generowania rozwiązań. Efektywne “problem discovery” pozwala zwiększyć szanse na sukces produktu, dostarczając wartości, która jest dokładnie dopasowana do wymagań i oczekiwań odbiorców. | Exploration Phase (z pl. faza eksploracji) | Rozmowy z bliskimi, współpracownikami oraz otoczeniem pomagają zrozumieć potrzeby, punkty bólu i pragnienia klientów. W fazie przeprowadzania wywiadów (Interviews) staramy się poszerzyć nasze perspektywy na różne branże, aby zidentyfikować różnorodne problemy. |
Screening Phase (z pl. faza filtracji) | Zwężenie wyboru do najbardziej istotnego problemu. W tej fazie należy potwierdzić zrozumienie problemu poprzez interakcje z użytkownikami, weryfikując jednocześnie jego istotność i zrozumienie potrzeb. Jeśli potwierdzenie się nie powiedzie, proces wraca do fazy eksploracji, aby ponownie szukać opcji. | ||
Solution & Product Discovery (z pl. proces poszukiwania rozwiązań / produktów) | Product discovery koncentruje się na iteracyjnym testowaniu i uczeniu się od użytkowników, definiowaniu odpowiedniego produktu, który odpowie na określone problemy. Proces ten pozwala rozumieć, jakie produkty lub funkcje najlepiej zaspokoją potrzeby klientów. Solution discovery rozszerza ten proces na szersze rozwiązania, które mogą obejmować usługi, procesy, narzędzia. Solution & Product discovery dzieli się na trzy fazy: fazę ideacji (Ideation Phase), fazę filtracji (Screening Phase) i fazę iteracji (Iteration Phase) | Ideation Phase (z pl. faza ideacji) | Identyfikacja potencjalnych rozwiązań dla priorytetowych problemów poprzez proces ideacji - wymyślania rozwiązań. |
Screening Phase (z pl. faza filtracji) | Zwężenie wyboru do najbardziej obiecującego rozwiązania. Proces ten obejmuje testowanie, walidację i ewentualne modyfikacje rozwiązania na podstawie zebranych danych. Jeżeli rozwiązanie nie spełnia oczekiwań, następuje powrót do poprzedniej fazy ideacji w celu dalszego doskonalenia pomysłu. W przypadku uzyskania obiecujących wyników, przechodzimy do następnej fazy rozwoju projektu. | ||
Iteration Phase (z pl. faza iteracji) | Iteracyjne udoskonalanie rozwiązania. To tu następuje iteracyjna pętla nauki: budowa, pomiar i nauka na podstawie prototypów i feedbacku. Na tym etapie kluczowe jest dopracowanie wizji produktowej. | ||
Product Delivery (z pl. proces wdrażania produktu) | Realizacja i dostarczenie finalnego produktu na rynek. | Strategic planning (z pl. faza planowania strategicznego) | Planowanie strategiczne dotyczące wprowadzenia produktu na rynek (RTM/RTS). W trakcie tej fazy kluczowe jest wypracowanie szczegółowego planu działań, identyfikacja kluczowych etapów wdrożenia produktu na rynek. |
Execution (z pl. faza egzekucji) | Realizacja strategicznego planu, dostosowanie go do zmieniających się warunków rynkowych, monitorowanie postępów i modyfikacja strategii w razie potrzeby. |
Mgr inż. Kacper Raciborski
Założyciel i Prezes Fundacji Innovations Hub, która pełni kluczową rolę w profesjonalizacji polskiego sektora pre-seed oraz transformacji sceny inkubacyjnej w regionie Europy Środkowo-Wschodniej (CEE). Kacper dedykuje swoją działalność edukacji w zakresie inkubacji biznesowej oraz wspieraniu rozwoju startupów i przedsiębiorczości, ze szczególnym uwzględnieniem młodych przedsiębiorców poniżej 30 roku życia. Jako ekspert w dziedzinie inkubacji, specjalizuje się w kreowaniu strategii wdrożeniowych dla nowych produktów i modelowaniu biznesowym startupów. Posiada wykształcenie w zakresie mechaniki, fizyki i astronomii. Jest również cenionym prelegentem i warsztatowcem, aktywnie działającym na rzecz popularyzacji najlepszych praktyk inkubacyjnych w Polsce.